حامد امجدیان

بین اقتصاد و اقتصار فرق است دوستان :
بابا افضل کاشانی در باب اقتصاد و وادی قناعت چنین می گوید:

ای دل تو ز هیچ خلق یاری مطلب
وز شاخ برهنه سایه داری مطلب

عزت ز قناعت است و خواری ز طمع
با عزت خود بساز و خواری مطلب

یادمان باشد که یکی از عوامل اساسی عزت و افتخار انسان در اجتماع، قناعت است .
برای اینکه بگیم قناعت چیه بهتره چند تا از نشانه های افرادی که قانع نیستن بگیم و قطعاً از مفهوم مخالف این صفات افراد قانع را بهترخواهیم شناخت .

ذلت و خواری، نگرانی و تشویش خاطر، چشم طمع داشتن به مال دیگران، عدم امنیت در معیشت، احساس حقارت.
کسی که به آنچه خداوند به او داده راضی نباشد خواه ناخواه دست نیاز به سوی دیگران دراز می‌کند که باعث ذلت و خواری او می‌شود.

حضرت رسول ( ص ) در باب اقتصار چنین می فرماید :
«کلُّ مُقتَصِرِ علیه کاف؛»
«چیزی که به آن می‌توان اداره کرد زندگانی را بس است.»

و حضرت محمد(ص) از اقتصاد چنین می فرماید:
«ما عالَ مَنِ اقتَصَد؛
هرکسی میانه‌روی کند محتاج نشود.»

مولانا جلال هم چنین می نوازد:

گفت این معکوس می‌گویی بدان
شور و شر از طمع آید سوی جان

از قناعت هیچ کس بی‌جان نشد
از حریصی هیچ کس سلطان نشد

نان ز خوکان و سگان نبود دریغ
کسپ مردم نیست این باران و میغ

آنچنان که عاشقی بر زرق زار
هست عاشق رزق هم بر رزق‌خوار
—————————
اقتصار از ریشه لغوی قصر است به معنای کوتاه و کم.
اقتصاد از ریشه قصد گرفته شده به چندین معنی آمده است از جمله: میانجی شدن، میانه رو بودن، به اعتدال خرج کردن.

در کنار قناعت از زهد هم سخن گفته اند :
زهد:به معنی به اندازه کفایتت بگیر یا بردار.

ممکن است کسی در زندگی به خاطر مسائل و مشکلات مالی و اقتصادی قناعت پیشه کرده باشد ولی در اصل قلب او راضی نباشد چنین فردی قناعت عملی در زندگی ندارد.

اگر از دنیا روی گردان بود و به آن وابسته نبود قلبش نیز راضی و خشنود و قانع بود زاهد است.
اصغر ناظم زاده در کتاب جلو های حکمت نوشته:
زهد مانند سدّی است یا نیرویی است در جلوی هوس‌ها و خواهش‌های افراطی انسان که شعله ور می شود
و صد البته این سد باعث عدم تکامل وی می شود .
زهد همانند قناعت است از این جهت که به انگیزه رسیدن به کمالات بالاتر از کمالات دنیوی است.

حضرت علی (علیه‌السلام‌) می‌فرمایند: کسی که غم گذشته نخورد و از آینده خوشحال نشود هر دو جانب زهد را در اختیار گرفته است.

پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌واله‌وسلم) فرمودند:
مَنْ زَهِدَ فِي اَلدُّنْيَا هَانَتْ عَلَيْهِ اَلْمَصَائِبُ

کسی که در دنیا زاهد باشد گرفتاری‌ها برایش آسان شود.»
دل کندن از این دلبستگی‌های دنیا و دل بستن به جهان آخرت موجب رستگاری انسان می‌شود بنا به فرموده حضرت علی (علیه‌السلام‌): خوشا آنانی که دل از این جهان کندند و به آن جهان بستند.
————————–
حامد امجدیان، اپلیکیشن جامع نی نوازی