آزادی بیان عقیده از جمله حقوق غير قابل سلب و ارزشمندی است که احترام به آن لازمه اصل آزادی عقیده به نظر می رسد و بکارافتادن اندیشه و فكر نباید با موانعی مواجه شود که این حق طبیعی را از انسان سلب کند. با وجود این، بازتابهای اجتماعی نسبت به تأثیرات ناشی از بیانات جسورانه و بی ملاحظه ای را که ممکن است جریحه دارکننده وجدان عمومی باشد نباید نادیده گرفت.
در این خصوص، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به آزادی بیان در نشریات، به شرط عدم اخلال به مبانی اسلام و حقوق عمومی (۳) و آزادی بیان و نشر افکار در رادیو و تلویزیون، با رعایت موازین اسلامی و مصالح کشور اشاره دارد که می توان از آن آزادی عقیده را در محدوده های مقرر استنباط نمود.
البته، با توجه به اینکه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران یک نهاد حکومتی است که تحت نظارت مقام رهبری و قوای سه گانه اداره می شود) و نمایندگان افکار غیر اسلامی در آن حضور ندارند، بعید به نظر می رسد به پخش برنامه هایی پرداخته شود که حاوی عقاید غیر اسلامی باشد، همچنانکه ماده ۱ قانون خط مشی کلی و اصول برنامه های صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۶۱
/ ۴ / ۱۷ یکی از اصول عام و کلی خط مشی این سازمان را «پرهیز از پخش برنامه های مخالف معیارهای اسلامی» مقرر داشته است. در مورد نشریات نیز بند ۱ ماده ۶ قانون مطبوعات مصوب ۱۳۶۴
/ ۱۲ / ۲۶ با ممنوعیت «نشر مطالب الحادی و مخالف موازین اسلامی» به عنوان «موارد اخلال به مبانی و احکام اسلام و حقوق عمومی» عرصه را بر بیان عقاید غیر دینی بسته است. این محدودیت، همان طوری که قبلا اشاره شد، می تواند از جمله مستثنیاتی باشد که نظام بین المللی آنرا برای «حمایت از امنیت، نظم، سلامت یا اخلاق عمومی»(۳) پذیرفته است.
به نظر می رسد که محدودیت های مقرر مذکور بیشتر برای معتقدان اندیشه های غیر دینی باشد. بنابراین، با فرض آزادی احزاب، جمعیت ها و انجمن های سیاسی، | صنفی، اسلامی و اقلیت های دینی شناخته شده مقرر در اصل بیست و ششم قانون اساسی که هریک لزوما دارای عقاید سیاسی و مذهبی مستقل هستند، می توان آزادی بیان عقاید آنها را در محدوده نظم و امنیت عمومی و اخلاق حسنه، مورد تأیید قرار داد؛| همچنانکه اصل سیزدهم قانون اساسی نیز، با قائل شدن آزادی انجام مراسم دینی و تعلیمات دینی برای اقلیت های شناخته شده، تلویحا آزادی بیان عقیده برای این گروه ها را پذیرفته است.
۱- «مرامنامه مشتق از «مرام» و «مرام سیاسی» به معنای «مسلک سیاسی» می باشد که در آن انسان خود را مقید به اندیشه مشخصی میکند. (رک: دکتر محمد معین، فرهنگ فارسی، ج ۳، ص ۳۹۸۶). ۲. صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، انتشارات مجلس شورای اسلامی، ۱۳۶۴، ج ۱، صص ۶۷۸-۶۷۹. ۳- اصل بیست و چهارم قانون اساسی
١۔ اصل یکصد و هفتاد و پنجم قانون اساسی ۲- قسمت دوم اصل یکصد و هفتاد و پنجم قانون اساسی ٣- بند ۳ ماده ۱۸ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی.
1- Inguollon.
دیدگاهتان را بنویسید